października 18, 2016

"W DWÓJCE - PAMIĘTAJĄ O BOHATERACH PODZIEMIA"



Dnia 18 października br. w Szkole Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Cieszynie odbyło się niezwykłe spotkanie – spotkanie
z historią. Członkowie Regionalnego Koła Naukowego „Dl@ jutra” wraz z panem Krzysztofem Neściorem, przedstawicielem Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie, zorganizowali niecodzienną lekcję historii dla swoich kolegów z klas VI, pt. „Siatka Armii Krajowej - Stragan”.



Spotkanie rozpoczęła Dyrektor Szkoły Pani Renata Chamera-Wójcik witając przybyłych na niezwykłą lekcję: Pana Dyrektora CUW Pawła Szajora, Przewodniczącego Rady Powiatu Ludwika Kuboszka, Dyrektora Książnicy Cieszyńskiej Krzysztofa Szeląga, Przewodniczącego Rady Rodziców Krzysztofa Heroka oraz harcmistrza Tomasza Głaska i pana Krzysztofa Neściora, przedstawiciela Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie.



Prelekcję dotyczącą tematyki wystawy dla młodzieży poprowadził mgr Wojciech Święs - pracownik naukowy Książnicy Cieszyńskiej. Tematem wystawy „Stragan” jest wiedeńska grupa terenowa siatki szpiegowskiej Armii Krajowej o takim właśnie kryptonimie, większość agentów, której stanowiły osoby pochodzące ze Śląska Cieszyńskiego (przede wszystkim z Zaolzia). Wykraczająca zasięgiem swojej działalności daleko poza Austrię grupa zajmowała się głównie infiltracją przemysłu niemieckiego okupanta, zdobywając informacje nieraz ogromnej wagi. Przekazała m.in. dokładne dane na temat tajnego ośrodka badawczego w Peenemünde na wyspie Uznam, gdzie testowano rakiety dalekiego zasięgu V-1 i V-2 – broń, która mogła przechylić szalę zwycięstwa w wojnie na stronę III Rzeszy. Dzięki informacjom zdobytym przez polski wywiad, baza została zbombardowana przez lotnictwo brytyjskie, a wprowadzenie do masowej produkcji tej niebezpiecznej broni znacząco się opóźniło, co miało duże znaczenie w kontekście działań wojennych. Siatka została zdekonspirowana i całkowicie rozbita w kwietniu 1943 roku. Aresztowano wówczas ok. 100 osób należących do „Straganu“ i dziesiątki innych podejrzanych o kontakty z grupą. Spośród nich życie straciło kilkudziesięciu agentów. Kierownictwo siatki zostało zamordowane strzałami w potylicę w Stein 15 kwietnia 1945 roku, w czasie, gdy radzieckie wojska kończyły już zajmować Wiedeń, a co do ostatecznego wyniku wojny nikt już nie miał najmniejszych wątpliwości.



Po krótkim wprowadzeniu i zapoznaniu uczniów z tematyką wystawy i prelekcji młodzież mogła obejrzeć film dokumentalny „Bohaterowie ze Stein” („Die Helden von Stein”), traktujący m.in. o losach wiedeńskiej komórki wywiadu Armii Krajowej „Stragan” o kryptonimie WO-1 Południe, w skład, której wchodziło wielu mieszkańców Śląska Cieszyńskiego.

Zarówno sposób przedstawienia wydarzeń jak i sam film wzbudziły zainteresowanie zebranych słuchaczy – uczniów i nauczycieli.



Druga część spotkania spotkała się z równie żywym odbiorem. Młodzież z ciekawością oglądała wystawę. Na ekspozycję składały się cztery plansze, na których przedstawiono historię siatki wraz z jej tragicznym zakończeniem, przybliżono sylwetki sześciu postaci (w tym kierownika grupy Jana Mrózka z Wędryni oraz jego zastępcę Władysława Gojniczka z Łyżbic), poruszono kwestię upamiętnienia bohaterów, a także zaprezentowano reprodukcje kilku wyjątkowo cennych pamiątek ze zbiorów rodzin – poruszającego więziennego grypsu Władysława Gojniczka, w którym prosi on najbliższych o przesłanie trucizny; miniaturowej laurki wysłanej z więzienia przez Władysława Babińskiego do narzeczonej Hildy w Cieszynie czy więziennego sztambucha tego ostatniego, gdzie wpisało się kilku jego towarzyszy niedoli, którzy wkrótce mieli pożegnać się z życiem. Część prezentowanych na planszach materiałów jest prezentowana publicznie po raz pierwszy.



Nasza szkoła jest pierwszą placówką w powiecie goszczącą wystawę. Powstała ona z okazji cieszyńskiej premiery filmu dokumentalnego „Die Helden von Stein” (Bohaterowie ze Steinu) i ściśle koresponduje z tym obrazem. Pierwszy cieszyński pokaz dokumentu miał miejsce 9 lipca tego roku w ramach Festiwalu Filmowego „Wakacyjne Kadry”. Wystawa przez kilka tygodni gościła wówczas na cieszyńskim Rynku. Autorem wystawy jest pracownik Książnicy Cieszyńskiej Wojciech Święs.

 „ Żywa lekcja historii” spotkała się z dużym uznaniem, gdyż uczy trudnej historii naszego regionu w tak interesujący i niekonwencjonalny sposób.

Zachęcamy inne placówki oświatowe do skorzystania i zapoznania z wystawą, kontaktując się z koordynującym przedsięwzięcie Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie.

W imieniu uczniów, dyrekcji oraz organizatora spotkania i opiekuna Regionalnego Koła „Dl@ jutra”, p. Agaty Granda, serdecznie dziękujemy p. Wojciechowi Święs oraz p. Krzysztofowi Neściorowi.










Reportaż ze spotkania można obejrzeć na stronach:






Copyright © 2017 sp2 , Cieszyn